Ngày càng nhiều người quan tâm đến cá cảnh, bể cá để trang trí trong nhà. Ở mỗi loài cá cảnh lại có những đặc điểm độc đáo khác nhau. Cá Neon có thể phát quang khi có ánh sáng chiếu vào. Cá Kiếm Cảnh thì có chiếc đuôi như thanh kiếm của một chiến binh. Chúng tôi xin giới thiệu thêm một loài cá cảnh đặc biệt không kém. Cá xiêm đá là một trong những loài cá có tính đa dạng về màu sắc bậc nhất. Chúng có bộ vây rất đặc biệt, xòe rộng đặc trưng khác biệt với những loài cá cảnh khác. Hãy cùng tìm hiểu về cách nuôi cá xiêm đá!
Tổng quan về cá xiêm đá
Cá Xiêm Đá
Được biết đến với nhiều cái tên khác như cá Betta, cá Xiêm, cá Đá, cá Chọi. Có nguồn gốc xuất xứ từ Xiêm, Thái Lan. Vào khoảng 200 năm về trước, người dân ở Xiêm phát hiện ra loài cá có màu sắc, bộ vây đẹp mắt. Họ đã bắt về nuôi, dần dần chúng thành cá cảnh phổ biến thời bấy giờ tại Xiêm. Năm 1840, một nhà động vật học đã nghiên cứu và lai tạo giống cá này. Ông đã nhân giống thành công, phát triển nhiều giống khác nhau từ loài cá tự nhiên ở Xiêm. Chúng được phát triển nhiều màu sắc đẹp hơn như ngày nay. Sau đó nửa thế kỉ, đến những năm 90 của thế kỷ 19, người dân châu Âu đã biết đến chúng. Sang đầu thế kỷ 20, Hoa Kỳ nhập khẩu cá xiêm đá và nuôi làm cảnh.
| 1️⃣ Tên gọi khác | 🔴 Cá Betta, cá Chọi, cá Xiêm |
| 2️⃣ Màu sắc | 🔴 Đa dạng màu |
| 3️⃣ Tuổi thọ | 🔴 3-5 năm |
| 4️⃣ Độ khó | 🔴 Dễ |
| 5️⃣ Loại thức ăn | 🔴 Ăn tạp |
| 6️⃣ Nuôi thủy sinh | 🔴 Có thể nuôi thủy sinh |
| 7️⃣ Nhiệt độ thích hợp | 🔴 24 – 30 độ C |
| 8️⃣ Độ PH thích hợp | 🔴 6-8 |
| 9️⃣ Kích thước | 🔴 5-7,5cm |
Đặc điểm
Cá Xiêm đa dạng về màu sắc. Nhiều cá thể toàn thân đồng màu nhất định. Nhưng cũng có con màu vây và màu thân khác nhau. Nên khi chọn mua cá tùy thuộc vào sở thích mỗi người để chọn màu.
Thân cá thon dài, dẹp về chiều ngang. Chiều dài trung bình từ 5 cm đến 7,5 cm. Tuy nhiên vẫn có những con phát triển mạnh mẽ hơn, chiều dài có thể lên đến 8 cm. Đầu cá nhọn, nhỏ, mõn hơi nhọn cùng với cặp môi giày. Miệng chúng nhỏ, tuy nhiên nhờ cặp môi mà nhìn bằng mắt thường miệng không nhỏ chút nào. Phần chán hơi dốc về phía miệng, chán phẳng.
Vây cá là phần đặc biệt nhất của loài cá này. Chúng có bộ vây dài, rộng, nhiều màu sắc. Giữa các xương vây có lớp màng gắn kết với nhau. Chúng tạo hình ảnh như những tấm lụa bay trong gió khi cá bơi. Vây ngực ngắn nhất, 2 vây ngực vẫy trong nước như 2 cánh tay chèo. Phần vây bụng mọc kéo dài đến tận đuôi. Vây lưng mọc xa đầu, chúng mọc về phía đuôi nhưng không mọc kéo dài đến tận đuôi như vây bụng. Chúng mọc gọn từ lưng nhưng dài và xòe rộng. Vây đuôi là phần dài và thướt nha nhất. Nhiều chú cá có chiếc vây đuôi dài bằng 2/3 chiều dài của cơ thể.
Cá Xiêm còn có một đặc điểm nổi bật, thú vị khác đó là chúng rất hiếu chiến. Vì tính hiếu chiến này, nhiều người nuôi còn cho chúng đấu với nhau hay còn gọi là chọi nhau. Ngày cả những con cái cũng hung hăng, hiếu chiến không thua gì con đực.
Phân loại
Cá Xiêm đã đươc nhân giống nhiều loại để đáp ứng sở thích của nhiều người nuôi cá khác nhau. Tên thị trường có rất nhiều loại được phân chia theo những đặc điểm khác nhau. Phổ biến nhất có 3 nhóm chính là dòng cá Betta Halfmoon, Betta Plakat, Betta Crowntail.
1. Cá Betta Halfmoon
Dòng cá này còn được gọi là cá Betta đuôi dài. Đây là dòng cá được đánh giá cao trong hệ cá Betta. Chúng có đuôi dài, rộng, màu sắc vô cùng đẹp mắt.
Cá Halfmoon thường: hay còn gọi là betta halfmoon thuần chủng. Chúng là loài gần nhất với dòng halfmoon tự nhiên xa xưa, được con người bắt về nuôi. Vây của chúng dài, to, xòe rồng, màu sắc đa dạng.
Cá Fancy Halfmoon: màu sắc đa dạng và đặc điểm giống với cá halfmoon thuần chủng. Tuy nhiên chúng có cơ thể to hơn. Vây dài và rộng hơn chút so với thuần chủng do được lại tạo với những dòng betta khác.
Cá Solid Halfmoon: đặc điểm khác biệt với các loại cùng dòng khác là màu sắc của chúng. Màu của solid khá đơn giản chỉ có 1 màu hoặc 2 màu toàn thân.
Cá Dumbo Halfmoon: giống với fancy nhưng chúng có thêm cặp vây ở gần mang to và dài. Cặp vây này to và dài như 2 chiếc quạt to ở 2 bên thân của cá. Nó góp phần giúp dumbo thêm điệu đà hơn những dòng anh em khác.
2. Plakat
Cá phakat có khác biệt dễ nhận diện so với cá halfmoon ở bộ vây. Vây chúng ngắn hơn và có dạng tròn. Bộ vây tạo vẻ gọn gàng, đơn giản và chút hài hòa.
Cũng như halfmoon, chúng được chia làm nhiều nhánh khác nhau.
Plakat thường: cũng là giống thuần chủng từ thiên nhiên. Chúng có những đặc điểm cơ bản nhất của dòng Plakat: đuôi ngắn tròn, màu sắc đa dạng.
Fancy Plakat: được lai tạo từ plakat thường và giống betta khác. Thân hình, màu sắc đều đươc lai tạo kĩ càng. Đặc biệt màu sắc đa dạng và có độ nét hơn so với plakat thường.
Dumbo Plakat: Thêm cặp vây 2 bên cơ thể. Vị trí mọc gần mang cá. Chúng to gần bằng đuôi của cá.
Plakat Rồng: là loài được phối giống giữa plakat với cá rồng. Chúng có hình dáng như cá plakat và thêm bộ vảy của cá rồng.
3. Crowntail
Loài cá này có bộ vây khác hẳn so với các con các khác cùng họ betta. Không như dòng betta khác ở vây lớp màng mọc kín đến tận đầu vây, crowntail có bộ vây tưa dài. Phần màng chỉ xuất hiện đến giữa vây, không mọc kín đến ngọn. Vây bụng, đuôi, và lưng hình thành tưa. Vây ngực và vây mang giống với dumbo plakat.
Sau khi phân loại cá Xiêm, chúng ta hãy cùng đến với cách nuôi cá xiêm đá
Cách nuôi cá xiêm đá
Điều kiện môi trường
Thể tích lý tưởng để nuôi cá khoảng 10-15 lít nước. Nếu bạn nuôi 2 con thì thể thích khoảng 35-40 lít. Vì tính tình hung hăng, không nên nuôi quá 3 con cùng 1 bể cá. Nuôi 2 con thì một con đực, một con cái. Trong bể cá tránh để gương phản chiếu hình ảnh, chúng có thể nghĩ là con cá khác và tấn công vào gương gây thương tích.
Nhiệt độ nước từ 23-30 độ C. Độ pH khoảng 6 đến 8. Cá xiêm đá có khả năng hô hấp khá tốt nên không cần máy sục khí khi nguồn nước tốt.
Nên thay nước định kỳ 1 lần/tuần. Nếu dùng nước máy nên phơi nước từ 2 đến 3 ngày trước khi cho vào bể để nước bay hết clo. Nên để nước mới ở nhiệt độ cao hơn nước cũ 1-2 độ để cá không bị sốc.
Thức ăn
Xiêm đá là loài ăn tạp, gần như chúng ăn tất cả những gì vừa miệng. Thức ăn thịt ưa thích của cá xiêm là sinh vật phù du, ấu trùng, côn trùng nhỏ, động vật giáp xác, giun, thịt tôm cá nghiên nhỏ. Thức ăn thực vật như rong, rêu. Có thể nuôi cá trong bể cây thủy sinh, vừa thẩm mỹ đẹp, vừa tạo hệ sinh thái cung cáp thức ăn tự nhiên cho cá. Ngoài ra vẫn nên cung cấp thức ăn dạng viên, thức ăn nhân tạo, một số loại thức ăn phổ biến được bán ở cửa hàng cá cảnh.
Lưu ý khi cho cá ăn không nên cho quá nhiều. Khi bạn cho quá nhiều, cá đã ăn no dẫn đến thừa thức ăn. Thức ăn thừa đó là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước nghiêm trọng. Thêm một chú ý nữa là không nên cho cá ăn các loại ngũ cốc như ngô, hạt đậu, vừng,.. Và các loại thức ăn nhiều tinh bột. Cá Xiêm tiêu xóa rất kém những loại dưỡng chất trên.
Một số loại bệnh thường gặp ở cá xiêm
Bệnh thối vây
Biểu hiện đầu của bệnh là vây của cá có hiện tượng nhạt màu, mất màu. Từ vây phần mất màu có thể chạy lan ra thân cá, toàn thân. Phần bị thối đó tạo điều kiện cho bệnh nấm xâm nhập. Để bệnh nhiêm trọng mà không kịp thời chạy chữa có thể làm cá chết.
Nguyên nhân chủ yếu do nguồn nước. Nếu nguồn nước ô nhiễm, tồn tại nhiều vi khuẩn. Chúng sẽ bám vào vây cá, nhiều lâu ngày sẽ phát sinh bệnh.
Cách chữa trị không có gì khó. Trước tiên bạn tách riêng cá bị bệnh nuôi riêng. Vệ sinh bể cá, thay nước mới. Con bị bệnh hãy dùng thuốc đặc trị bôi vào chỗ bị bệnh. Bạn cũng có thể dùng thuốc kháng sinh, kháng nấm hòa vào nước trong bể.
Bệnh đốm trắng
Đây là bệnh thường gặp ở cá Xiêm. Trên thân, vây, mang cá hình thành các đốm trắng. Cá có biểu hiện ăn yếu, bơi lờ đờ.
Nguyên nhân chủ yếu vẫn do nguồn nước nhiễm khuẩn, chất lượng nước kém. Kí sinh trùng cư chú trên cơ thể cá, dưới lớp da và gây ra bệnh.
Khi phát hiện cá bị bệnh nên tách cá ra. Thay nước và vệ sinh bể ngay. Tắm muối cho cá, đặc biệt những chỗ xuất hiện nhiều đốm trắng. Tăng nhiệt độ nước lên 1-2 độ để tiêu diệt trứng vi khuẩn. Khi cá khỏe lại, giảm nhiệt độ về nhiệt độ cũ.
Lời Kết
Trên đây là cách nuôi cá xiêm đá (cá betta) mà bạn nên biết khi muốn nuôi loài cá này. Còn nhiều loại cá cảnh đẹp ,độc đáo nữa có thể bạn chưa biết. Hãy ghé thăm website của chúng tôi để tìm hiểu thêm nhé. WikiAquatic.com cảm ơn và hẹn gặp lại.
Câu hỏi thường gặp về cách nuôi cá xiêm đá
Đối với nuôi 1 con thì thể tích bể lý tưởng là 15 lít nước. Bạn nuôi 2 con thì thể tích nên để là 40 lít. Không nên nuôi nhiều hơn vì chúng sẽ chọi nhau, và khi nuôi 2 con thì nên nuôi 1 con đực 1 con cái.
Không nên cho cá xiêm ăn cơm. Thành phần chủ yếu cảu cơm là tinh bột, cá xiêm khó tiêu hóa được tinh bột.
Hầu hết những con cá vây dài có thể bị cá xiêm đuổi theo vì chúng nghĩ đó là đối thủ cạnh tranh. Những loài cá mà chúng không coi là đối thủ thì chúng phớt lờ.